Σουηδικό δράμα μεταφυσικής φαντασίας.
Σκηνοθεσία: Victor Sjöström. Σενάριο: Selma Lagerlöf, Victor Sjöström Πρωταγωνιστούν: Victor Sjöström, Hilda Borgström, Tore Svennberg, Astrid Holm, Concordia Selander. Η ταινία καθιέρωσε το σκηνοθέτη Victor Sjostrom και ανέδειξε τον σκανδιναβικό κινηματογράφο της εποχής του βωβού. Γνωστό και ως «The Phantom Carriage» είναι μια ιστορία φαντασίας υπόδειγμα του είδους και κύρια πηγή έμπνευσης για πολλούς μεταγενέστερους δημιουργούς. O Ingmar Bergman, την είχε χαρακτηρίσει «ταινία των ταινιών», την παρακολουθούσε κάθε καλοκαίρι, μόνος του ή με νεαρούς μαθητευόμενους και πάντα παραδέχονταν ότι είναι η κύρια πηγή έμπνευσης του.
Υπόθεση
Σύμφωνα με ένα αρχαίο σκανδιναβικό θρύλο, ο τελευταίος αμαρτωλός που πεθαίνει την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, είναι υποχρεωμένος, για τους υπόλοιπους 12 μήνες του νέου έτους να οδηγεί τη στοιχειωμένη άμαξα που μεταφέρει τις ψυχές αυτών που πεθαίνουν. Αυτή θα είναι η μοίρα του David Holm (τον οποίο παίζει ο ίδιος ο Sjöström), ενός απόλυτα σάπιου ανθρώπου που θα αφήσει την τελευταία του πνοή πάνω στους χτύπους της αλλαγής του χρόνου. Το πιο γνωστό στοιχείο της ταινίας είναι αναμφίβολα η αναπαράσταση του κόσμου των πνευμάτων σαν βασανιστική αιώρηση μεταξύ ουρανού και γης. Η σκηνή στην οποία ο πρωταγωνιστής ξυπνά μεσάνυχτα και αντικρίζει το ίδιο του το πτώμα, γνωρίζοντας ότι είναι καταδικασμένος στην κόλαση, αποτελεί μία από τις πλέον αξιομνημόνευτες σκηνές στην ιστορία του κινηματογράφου. Αυτός ο χυδαίος και αυτοκαταστροφικός αλκοολικός, ο David Holm, χλευάζει το θρύλο –ακριβώς όπως έχει χλευάσει και κάθε σύσταση που του έχει γίνει στη γεμάτη εκούσια αμαρτία ζωή του – όμως όταν καταρρέει και πεθαίνει ακριβώς τα μεσάνυχτα, έρχεται αντιμέτωπος με μια κρίση κι ένα καθήκον που, αυτή τη φορά, δεν μπορεί ν’ αποφύγει ή να χλευάσει...
Δείτε την με ελληνικούς μεσότιτλους εδώ:
Η ταινία, που είναι βασισμένη στο μυθιστόρημα της, βραβευμένης με Νόμπελ, Selma Lagerlöf, περιγράφει την σταδιακή καταρράκωση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας μέσα σε μια παγερή και ανελέητη κοινωνία που οδηγεί τα θύματά της στην θηριωδία και την παράνοια. Η εντυπωσιακή χρήση της διπλοτυπίας (μια εικόνα μέσα σε μία άλλη), για πρώτη φορά στην ιστορία του κινηματογράφου, που πετυχαίνει ο εικονολήπτης Julius Jaenzon, μοναδική για τα μέχρι τότε κινηματογραφικά δεδομένα και η δεξιοτεχνική αφήγηση (φλάς μπακ μέσα σε φλάς μπάκ), ανάγουν αυτήν την ωμή ιστορία που πραγματεύεται την φτώχεια και την εξαθλίωση σε ένα ποιητικό αριστούργημα, που συνδυάζει αρμονικά το ρομαντισμό με τα στοιχεία τρόμου. Η ταινία είχε τεράστια επιρροή στον Ingmar Bergman, ο οποίος είχε δηλώσει: «Από την αρχή της καριέρας του, ο Victor Sjostrom ήταν ένας συναρπαστικός δημιουργός. Κατά τη γνώμη μου έχει γυρίσει το απόλυτο φιλμ... Το Phantom carriage έχει επηρεάσει κατάφορα το έργο μου, στις παραμικρές λεπτομέρειές του». Τα παραπάνω λόγια, θα ήταν από μόνα τους αρκετά για να τοποθετήσουν το «Phantom carriage» στο πάνθεον των αριστουργημάτων του παγκόσμιου κινηματογράφου.
Πηγή: Cahiers du cinema
